Kritik Bakış Dergisi | Akıl-Fikir-Erdem

İsrail artık parçalanmış, kırılmış, dağılmış bir sosyal dokuya sahip. Sanki birisi Kudüs, diğeri Tel Aviv başkentli iki devlet halinde yaşıyor. Kurucusu oldukları devletin ve kurumlarının ellerinden kaydığını gören, kendilerine yaşama alanı kalmayacağının farkında olan liberal-laik kesimin koruma moduna geçmesi kaçınılmazdır. 7 Ekim Aksa Tufanı dindar Yahudilere nüfuz alanını artırmada uygun bir atmosfer sağlamış olsa da, İsrail müesses nizamı hala laik-siyonistlerin hakimiyetindedir. Görünen o ki, müesses nizam iç savaş tehdidine rağmen Haredileri askere almada geri adım atmayacaktır....

Sinan Tavukçu

Hakikat Ve Kamusal Entelektüellerin Tüneme Yeri

Ağustos 22, 2025

Trump dönemi için dile getirilen post-truth ile Arendt'in yalan konusundaki çözümlemeleri arasında bu konudaki her türlü iddianın aksine doğrudan bir bağ yoktur. Türkiye'de yalanın son zamanlarda siyasi temsilciler eliyle kolayca söylenebilmeye başlaması ise post-truth'u incelemeyi öngerektirir....

Ahmet Demirhan

Türkiye’nin Uzun Vadeli Oyunu

Ağustos 22, 2025

Türkiye, Ermenistan ile ilişkileri normalleştirmeye başladı, Kuzey Afrika cephesini güvence altına aldı ve İngilizler, Fransızlar ve Almanlarla karşılıklı çıkara dayalı savunma ilişkilerine öncelik verdi. Ama hepsi bu değil. Güçlü bir yabancı lejyon bileşeni oluşturmak, Türk silahları ve koruması karşılığında savaşçı insan gücü sağlayan himaye devletleriyle karşılıklı savunma anlaşmaları yapmak ve yabancı beyinleri ve sermayeyi Türk savunma teknolojisi sanayisine yatırım yapmaya davet etmek, son yüzyılın etno-milliyetçi ve otarşik paradigmasından tam bir kopuş gerektirecektir. Ve en önemlisi, Osmanlılar—ve Romalılar—biliyorlardı ki, bölgesel dengeyi gözetmek, özellikle de yanınızda yayılmacı bir güç varken, her zaman faydalıdır....

Sumantra Maitra

Erkan Oğur ve Perdesiz Gitar’ı

Ağustos 21, 2025

Erkan Oğur’un dünya müzik literatürüne armağan ettiği perdesiz gitar’ı bu bahsettiğimiz Doğu-Batı farklılığına dair tartışmaları açıklayan en simgesel enstrüman olarak algılamak mümkün. Batı’ya ait bir enstrüman, gövde, zemin ama Doğu’ya ait bir ses, ruh, icra biçimi ve kimlik. Ve bütünüyle bizim gibi artık ne Doğululuğunu koruyabilmiş ne de kendisine dayatılan Batı tipi modernleşmenin gönüllü parçası olabilmiş, arafta durmanın en yalın hali. Ben perdesiz gitarı Doğulu bir karakterin Batı’nın inşa ettiği modern dünyada kendi kimliği, tahayyül biçimiyle varolma çabası şeklinde anlıyorum....

Selçuk Küpçük

Kur’an Tarihsel, Kapitalizm Evrensel mi?

Ağustos 20, 2025

Modern düşünce, zamanı doğrusal bir çizgi, ilerlemeyi kaçınılmaz bir kader ve insanı tarih yapan bir özne olarak kavradı. Kapitalizm bu düşüncenin ekonomik rejimi, modernleşme ise onun sosyolojik kisvesi oldu. Oysa her tarihsel hadise, kendi bağlamına, sınırına ve sürekliliğine sahiptir. Kapitalizm bir “tarihsel durum”dur; onun evrensel sayılması, ideolojik bir yanılsamanın ürünüdür. Öte yandan Kur’an, yalnızca tarihsel bir döneme inmiş bir metin değil, aynı zamanda insanlığa seslenen evrensel bir kelamdır. O, “insanlık” adına konuşur; çağlar üstü bir hitabın, zamanlar ötesi bir mesajın taşıyıcısıdır....

Prof. Dr. Mehmet Ulukütük

Batı’nın Filistin’i Tanıması

Ağustos 19, 2025

Filistin’i tanıma kararlarının tek başına İsrail sorununu çözemeyeceği de açıktır. Zira ortada tanınmayı bekleyen fiili bir Filistin devleti değil, parçalanmış topraklar ve kuşatma altında bir halk var. İsrail, Batı Şeria’da ve Doğu Kudüs’te genişleme politikalarından vazgeçmediği, Gazze’de abluka ve saldırganlığı sonlandırmadığı sürece, kâğıt üzerindeki tanıma Filistinlilere somut bir fayda getirme olasılığı oldukça düşük....

Dr. Mehmet Rakipoğlu

Müsrif

Ağustos 19, 2025

Müsrif kimsenin görünüşte havai, hoppa hallerine aldanmamak gerekir. Savurganlığı onun yaşama tarzıdır, bu tarzı sürdürebilmesi için hem nesneye sahip olmak için can atması ama bir süre sonra da arzusunu bu nesneden çekerek bir başka nesneye yöneltmesi şarttır. Asla tatmin olmamak, hep yeni masraf kapısı açmak ve parayla bir biçimde ilgisini sürdürmek noktasında cimriyle tamamen aynı yapıdadır. İkisi de arzunun tatmini reddeden şeytani formlarıdır....

Prof. Dr. Erol Göka

W. Jefferies ile; Uzun Dalga Teorisi, Küreselleşmenin Sonu ve Yaklaşan Krizler

Ağustos 18, 2025

William Jefferies, Londra Üniversitesi SOAS’ta kıdemli öğretim görevlisidir. Jefferies, LINKS International Journal of Socialist Renewal’dan Federico Fuentes ile yaptığı bu kapsamlı söyleşide, uzun dalga teorisinin bugünü anlamada neden hâlâ yararlı bir araç olduğunu, küreselleşmenin dünya ekonomisini ve işçi sınıfını nasıl köklü biçimde dönüştürdüğünü ve neden yeni bir kriz döneminin kapısını araladığını tartışıyor....

Kritik Bakış

Demokratik Durgunluk

Ağustos 18, 2025

Küresel ölçekte demokrasinin karşı karşıya olduğu durgunluk, sadece sistemsel eksikliklerden ya da dış müdahalelerden kaynaklanmıyor. Aynı zamanda demokratik tahayyülün zayıflamasından, yurttaşların demokrasiden umudunu kesmesinden ve çıkar odaklı aktör söylemlerinin norm haline gelmesinden de besleniyor. Demokratik durgunluğun aşılması için hem içsel bir reform iradesi hem de dış müdahalelere karşı demokratik dayanışma ve iç konsolidasyonun geliştirilmesi gerekiyor. Aksi takdirde, demokrasi sadece bir yönetim biçimi değil, geçmişte kalmış bir ideal olarak anılacak....

Adnan Boynukara

Netanyahu savaşı bitirmek mi istiyor yoksa uzatmak mı?

Ağustos 17, 2025

Netanyahu, israil işgal devletinin tarihi lideri olarak iktidarını kanıtlamak için sonsuz bir savaş peşinde ve son açıklamaları ve tutumları bunu doğruluyor. Netanyahu, silahsız ve egemenlikten arındırılmış bir Filistin devletinin varlığını hiçbir şekilde kabul etmeye hazır değil. Bu nedenle, Siyonist projesine veya Büyük İsrail olarak tanımladığı şeye hizmet edecek şekilde, sahada gerçekleri sabitlemek için oyalamaya devam edecek....

Dr. Mahmud Alrantisi

HAFIZA ODASI

David Yellin, Muhammed Kürd Ali ve I. Dünya Savaşı Sırasında Şam’ın Büyük Kütüphanesi

Bu makale, Birinci Dünya Savaşı sırasında Şam'da genel bir oryantalist kütüphane kurmak için yapılan iddialı bir girişimin öyküsünü anlatmaktadır. Bu...

Omri Eilat

İngiliz-Rus Konvansiyonu ve Osmanlı Devleti

İngiltere ve Rusya’nın Asya’daki nüfuz alanlarını karşılıklı menfaatleri doğrultusunda uzlaştırma çabası olarak görülen İngiliz- Rus Konvansiyonu(1907); bu amacının ötesinde, Almanya...

Volkan Atuk

Onlar bizim Ermeniler!..* /Yarın Dergisi-2004

Hatice’ye göre Mannik’le Sırpuhi, 1915’in dışındaydılar. Onlar düşmanla işbirliği yapacak insanlar değildi. Böylesine iyi insanlar nasıl olur da düşmana omuz...

Oşin Çilingir

‘Gözetleme kulesindeki adam’: Malleson ve Türkistan’a gönderilen İngiliz askeri misyonu, 1918-1920

Eski bir İngiliz istihbarat şefinin, hükümeti tarafından kendisine yapılan geçmişteki haksızlıklara ilişkin öfkesini kamuoyuna açık bir şekilde dile getirmesi ve...

Saul Kelly

KİTAP KRİTİK

19. Yy Türkiyesi ve Türk Modernleşmesi

Efendi, casus, hoca, Türkolog gibi birden fazla sıfat ve vasıf ile anılan Arminius Vambery; Macar asıllı, birden çok dil bilen,...

Tarık Parlak

Okuma Krizi’ne Eleştirel Bir Bakış

Toplu olarak yaşadığımız bu okuma düşüşü beni kaygılandırıyor. Özellikle de çevrim içi ortamda parçalı, kısa içerikler okuyarak iddiaları ve argümanları...

Jonathan Jarry, M.Sc.

Odysseus Kimdir?

Kahramanla düzenbaz, aile babasıyla çapkın, kralla dolandırıcı arasında bir yerde duran Odysseus, antik edebiyatın en karmaşık figürlerinden biridir. İlyada’da Truva...

Stephan Blum - Michael La Corte

Anti-Kapitalist Yolculuk

Another War is Possible hem bir tarih, hem bir anı, hem bir toplumsal eleştiri ve belki de hem yazar hem...

Ron Jacobs

Yazarlar

ANALİZ

Düşünce

Afet Sonrası Kaos Nasıl Yönetilmeli?

Afet eğitiminin yaygınlaştırılması şart. Çocuk yaştan itibaren afet farkındalığı sağlanmalı. Yerel yönetimler ciddi biçimde denetlenmeli, riskli bölgelerde yapılaşmaya son verilmelidir.

Ağustos 1, 2025

Sevranur Yetkin

Dünya

Putin, Batı’ya Karşı Savaş İçin Afrika’da Bir Sıçrama Tahtası Kuruyor

Rusya, Afrika’da aşırı yayılmış değil; köklü ve sağlam bir konum elde etmiş durumda. Batı, bu faaliyetleri Moskova’nın stratejisinin marjinal değil,

Ağustos 1, 2025

Michael Albanese

Dünya

İngiltere Filistin devletini şimdi tanımalı

Verilmesi gereken mesaj nettir: Acil bir ateşkese ulaşılması elzemdir; uluslararası toplumun giderek artan bir kesimi, Filistinliler için ulusal bir geleceğe

Temmuz 31, 2025

Bronwen Maddox

Dünya

Orta Doğu’nun “Haritasını Değiştirme”nin Üzücü Tarihi

İsrail’in Gazze’de yürüttüğü soykırım niteliğindeki askeri harekât ve Batı Şeria’daki etnik temizlik kampanyası, bu ahlaki üstünlük iddiasını ciddi şekilde zedelemiştir.

Temmuz 31, 2025

Melvin Goodman

Dünya

Yeni Soğuk Savaş, ülkeler ve süper karteller arasında yaşanıyor

Kuşkusuz, ABD için bu yeni bir Soğuk Savaş. Ancak bu kez savaş, ülkeler arasında değil, ağlar arasında yürütülüyor. Karteller, arka

Temmuz 31, 2025

Paulina Velasco

Ekonomi

ABD-Çin Yapay Zekâ Yarışını Kim Kazanıyor?

Piyasalar, ABD’nin yapay zekâ alanındaki silahlanma yarışında önde olduğu inancını açıkça yansıtıyor olsa da, özellikle de söz konusu olan inovasyon

Temmuz 30, 2025

Stephen S. Roach

Dünya

Dünyanın Zirvesinde Artan Gerilimler

Arktik’in geleceği, küresel düzeyde sonuçlar doğuracaktır. Kızıldeniz gibi diğer deniz yolları istikrarsız kalmaya devam ederse, Arktik kritik bir alternatif haline

Temmuz 30, 2025

Luke Coffey

Söyleşi

W. Jefferies ile; Uzun Dalga Teorisi, Küreselleşmenin Sonu ve Yaklaşan Krizler

Kritik Bakış

Tarih

Türkiye Selçukluları Devleti’nin Kuruluşu

Çağdaş Bizans tarihçilerinin açıkça belirttiği üzere, 1078 sonbaharında Bizanslı taht iddiacısı Nikephoros Melissenos’a yaptığı yardımlar karşılığında Asia, Phrygia ve Galatia’ya hâkim olarak, ünlü İznik şehrine...

Dr. Hüseyin Kayhan

Kritik Sözlük

İsrâîliyat

İsrâîliyyât, Hz. Ya‘kūb’un ikinci adı veya lakabı olan İsrâîl kelimesiyle nisbet ismi oluşturan İsrâîliyye’nin çoğuludur. Büyük oranda yahudi, kısmen de hıristiyan kaynaklarından nakledilen “efsane, kıssa,...