Komplocu Antisemitizmin Siyasi At Nalı
“At nalı teorisi,” kutupların tam zıddı olduğunu iddia eden aşırı uç hareketlerin sıklıkla çok sayıda ortak noktaya sahip olduğunu gözlemler. Bu ortaklık, toplumları yok edecek kadar tehlikeli hâle gelir; aşırılıklar ötesine sızarak siyasi ana akımı kirlettiğinde. Amerikan siyaseti, solun ve sağın geniş kesimleri komplo teorilerine dayalı antisemitizmi benimserken hızla bu yöne kayıyor.
Son birkaç haftadaki gelişmeler, Amerika’nın çok yakın geleceğinde dört alarm seviyesinde bir krize işaret ediyor:
Sola gelince, komplocu antisemitizm Zohran Mamdani’ye New York Şehri’nin bir sonraki Belediye Başkanı adayı olarak Demokrat Parti’nin adaylığını kazandırdı. Zaferinden bu yana geçen günlerde, dikkatlerin büyük bölümü onun ilan ettiği sosyalizmine odaklandı. Bu anlaşılabilir bir durum: Amerika’nın en büyük şehrini harap edecek ekonomik politikalar büyük acı verecek.
Ama Mamdani sosyalist olduğu için kazanmadı. Sol, 2011’deki Occupy Wall Street (Wall Street’i İşgal Et) hareketinden bu yana ekonomi etrafında örgütlenmedi. Mamdani’nin desteğini oluşturan ve kampanyasına güç veren bugünlerin genç, üniversite mezunu aktivistlerini asıl motive eden unsur kimlik siyasetidir.
2013’te Ferguson’dan 2020’deki George Floyd ırk ayaklanmalarına kadar bu gruplar, Amerikalı siyahlar için şehirleri yaşanmaz kıldığı iddia edilen ırkçı polis salgınına karşı örgütlendi. 7 Ekim 2023’ten bu yana ise örgütlenme temaları komplocu antisemitizme kaydı; Yahudileri ve Yahudi Devleti’ni, kesişimsel adalet mücadelesinin en büyük zulmedicileri olarak gören ve kampüslerdeki en kötü antisemitik yaklaşımları benimseyen bir çizgi benimsediler.
Son iki yıldır solun başlıca sloganları (“İntifadanın küreselleştirilmesi!”, “Nehirden denize!”) ve simgeleri (FKÖ bayrağı, Hamas bandanası, keffiyeh) soykırımı destekleyen en uç propaganda unsurları kadar güçlü. Mamdani de bu sloganları coşkuyla haykırdı, bu simgeleri gururla taşıdı ve antisemitik protestoların enerjisini parti adaylığına dönüştürdü.
Tabii ki, Mamdani Yahudilerle değil, sadece Siyonistlerle sorunu olduğunu ısrarla söylüyor. Bu, pek çok derinden bilgisiz göstericinin inanabileceği bir savunma; ancak Mamdani gibi liderler gerçeğin farkında. En azından üniversite günlerinden bu yana antisemitik siyasetin önemli bir aktörü olmuş—o dönemde teröre destek veren Students for Justice in Palestine (Filistin İçin Adalet Öğrencileri, SJP) örgütünün bir şubesini kurdu. İktidara giden yolu, kesişimsel olarak antisemitik olan Democratic Socialists of America (Amerika Demokratik Sosyalistleri, DSA) örgütüydü. Mamdani’nin aday olarak masaya ne getireceği bir yana, siyasi kökleri ve asıl çekim gücü komplocu antisemitizme dayanıyor.
Sağda ise, Tucker Carlson, Marjorie Taylor Greene ve Thomas Massie gibi öne çıkan, iddiaya göre “Önce Amerika” çizgisindeki seslerin, İran’daki şiddetle anti-Amerikan rejimi zayıflatacak veya devirecek her adımı engelleme konusundaki tuhaf tutumuna tanık olduk. 1979’da iktidarı ele geçirdiğinden beri dünya çapında Amerikan çıkarlarına karşı hareket eden, ülkemize uyuyan hücreler yerleştiren ve Başkan Trump’ın suikastını isteyen bu terörün önde gelen devlet sponsoru rejimin çöküşünü, Amerika’yla gerçekten ilgilenen herhangi birinin neden alkışlayacağını kavrayamıyorlar.
Onların aklına gelen tek açıklama şu: —elbette Yahudiler değil—İsrail ve yeni muhafazakârlar (neocons), ABD’yi bir Orta Doğu ülkesini daha işgal etme ve işgal altında tutma yönünde zorluyormuş. Oysa ne İsrail’de ne ABD’de ne de başka bir yerde, bu pozisyonu savunan tek bir önemli kişi bile yok.
Aslında bir ABD müttefiki, küresel bir nükleer tehdidi ortadan kaldırmak ve anti-Amerikan devrimci bir rejimi zayıflatmak için masrafların çoğunu üstlendi ve tüm riski göze aldı. Sadece ABD’nin sağlayabileceği sınırlı, dikkatle hedeflenmiş destek talep etti. “Önce Amerika” adını bundan daha çok hak eden bir dış politika düşünmek zor.
O sırada rejim değişikliği umuduyla konuşan İsrailli, Amerikalı ve İranlı sesler, rejimin içindeki unsurları liderlerine karşı durmaya, halkı özgür bırakmaya ve işgale değil, bir darbe yoluyla yeni bir dönemi başlatmaya çağırıyorlardı. İşgal ve işgalci istilayı savunan tek yer ise Yahudi kukla adamı yok etmeye hevesli komplo teorisyenlerinin ateşli hayalleriydi.
At nalı gerçek mi? Carlson ile Greene, sosyalist ekonomik görüşlerini sevmedikleri hâlde Mamdani’nin çekiciliğini bütünüyle kavrıyorlar; çünkü hepsi, Yahudilerin Amerika’nın siyasal tartışmasını çarpıttığı konusunda hemfikir. Kent politikacılarımız kentsel sorunlara neden odaklanmıyor? Yahudiler. İran rejimi ayakta kalsın, devrilsin, nükleer silaha sahip olsun ya da füzeler fırlatsın neden endişe ediyoruz? Yahudiler. Yahudiler olmasa liderlerimiz Amerika’nın gerçekten ihtiyaç duyduğu alanlara odaklanırdı.
Sol ve sağdaki bu antisemitik hareketler, Yahudilere duyulan basit bir hoşnutsuzluktan öte bir şey sergiliyor. Bunlar komplo teorilerine dayanıyor. Ve işte bu onları ölümcül kılıyor. Toplumlar önyargıyla yaşayabilir; komplo teorileriyle asla.
Yol pek aşinadır: Eğer Yahudiler sorun ise, Yahudileri saf dışı bırakın. İşler daha da kötüye gittiğinde, sorun bu sefer Yahudi yanlısı görünen sempatizanlardır (Eric Adams mı? Ted Cruz mu? Donald Trump mı?). Onları kenara itmek de yetmeyip durum daha da vahimleştiğinde, artık gizli Yahudiler gölgelerden olayları kontrol ediyor olmalı. O noktaya gelindiğinde herkes bir zanlıya dönüşür.
Komplocu antisemitizm, ölüme sürüklenen bir toplum için birleştirici örgütlenme temasıdır. Son iki yıldır Demokrat Parti’yi—kritik bir Amerikan kurumunu—bunun sürüklemesi bile yeterince kötüdür. Şimdi ise hem solun hem de sağın iktidara doğru yükselişinde başrolü oynuyor.
Eğer bunu yakında durdurmazsak, Amerikan geleceği karanlık olacak. Elbette en ağır darbeyi Yahudiler yiyecek ve ilk onlar hedef alınacak. Ve komplocu antisemistler için, tam da bu yüzden bütün çaba buna değer hâle geliyor.
*Bruce Abramson, New College of Florida’da kıdemli yönetici ve Coalition for America üyesidir. Kitapları arasında The New Civil War (RealClearPublishing, 2021) ve en son olarak American Spirit or Great Awokening? (Academica Press, 2024) bulunmaktadır.